Saturday, June 27, 2020

Literaturo kiel mensa malfermigilo

Filipa Martins (maldekstre), Lynnette Lounsbury
kaj A. Giridhar Rao en HLF 2020, 26-an de
januaro, Hajderabado, Barato.

En januaro 2020 kunvenis centoj da homoj por la Hajderabada Literatura Festivalo, HLF (angle). Mi kunordigis sesion en kiu prezentis siajn romanojn Filipa MARTINS (pri ŝi portugale) el Portugalujo, kaj Lynnette LOUNSBURY (angle) el Aŭstralio. Tiu 40-minuta, anglalingva sesio, titolita "New Age Fiction" (Novepoka fikcio), nun spekteblas ĉe https://www.youtube.com/watch?v=gCauR-FiQuA.

"Inviti fremdan landon prezenti siajn literaturon, arton kaj kulturon estas unika aspekto de HLF. Aŭstralio estos en la fokuso dum HLF 2020" diras la HLF retejo (angle). Pri la aŭstrala kunbabilanto, Lynnette, kaj ŝia tre interesa romano, We Ate The Road Like Vultures (2016; Ni manĝis la vojon kiel vulturoj), mi eble blogos alifoje.

Filipa Martins legas sian prelegon,
HLF 2020, Hajderabado, Barato. (Foto: HLF)

Filipa estas aŭtoro, scenaristo kaj ĵurnalisto (angle). Ŝia romano, Na Memória dos Rouxinóis (2018; El la memoraĵoj Rouxinóis) estis atribuita la Premio Manuel Boaventura en 2019 (portugale). La ĉefrolulo de la romano havas nekutiman nomon: la priman ciferon 7! Kaj tiu cifero, kaj li, gravas en la kriptologio dum la Dua Mondmilito. Ŝi laŭtlegis kelkajn alineojn portugale el sia romano dum la sesio (spektebla en la video ekde ĉi tie). Mi poste laŭtlegis angligon de tiu tekstero kiun ŝi afable disponigis al mi.

En sia prelego, Filipa prezentis fortan argumenton por literaturo kiel mensa malfermigilo. Skizante la modernan historion de Portugalujo, ŝi parolis pri la taskoj kiujn alfrontis la "unua generacio kiu naskiĝis en libereco". Ŝi prikomentis la timojn de tiu socio pri novaj kulturoj. Kiel akravide notis Flilipa, homoj, en ago metonimia, enfermis siajn balkonojn pro la emo ne interagi kun la ekstera mondo. Ĝuste en tia ĉi mondo, la verkaro de Pessoa en Portugalujo kaj Tagore en Barato, ŝi rimarkis, rolas grave en la malmuntado de muroj inter popoloj, kaj la kreiĝo de mondo "Kie sentimas mensoj":
kie la domaj muroj
sur nia ter’ komuna ja ne perverse faras
ekzercon de disigaj, stretaj arkitekturoj (Tr. Probal Dasgupta)
Entute sesio tro mallonga, sed riĉa!

Saturday, June 20, 2020

Decolonial Subversions - Nova faka revuo


Decolonial Subversions ("Malkoloniigaj subfosadoj") estas faka revuo kiu ekaperas en 2020. Iniciatis ĝin esploristoj el la instituto SOAS (angle). SOAS estas parto de la Universitato de Londono. La revuo celas esti "multlingva, senpage alirebla, kolege reviziita diskutforumo por la esprimado de historie silentigitaj scio-sistemoj". Jen pli detale pri la ambicia vizio de la revuo (angle).

La aktuala numero enhavas mian eseon, "Lingvaj homaj rajtoj kaj multlingva edukado: raporto el barata universitato" (PDF). La eseo raportas pri la planado kaj instruado de magistra-nivelaj kursoj pri multlingva edukado kaj lingvaj homaj rajtoj. Oni ofertas la kursojn en privata, neprofitcela barata universitato kiu havas eksplicitan celon je socia justeco. La planite diversa studentaro donas unikan ŝancon esplori la multlingvismon en la klasĉambro kaj en la socio: en julio 2019 ekzemple, en klaso de 46 studentoj estis listo de 35 lingvonomoj!

Oni aperigis ankaŭ anglan version de la eseo. Tiu ĉi strategio plurlingva celas "malcentrigi la anglan". Kiel diras la Baza Manifesto (angle) de la revuo, "Ĉiu teksto estos eldonita kaj en ĝia originala lingvo, kaj en anglalingva versio. Per tiu ĉi strategio, ni esperas minimumigi la scian perforton de lingvaj postuloj, konservi la originalan nuancon de la teksto, kaj samtempe certigi, ke la originala esplorado / teksto atingos anglascipovan legantaron en iu formo, eĉ se neperfekta."

Tiu ĉi numero inkluzivas kontribuaĵon de plia Esperantisto, Elisée Byelongo. Sed Elisée elektis uzi ne Esperanton, sed la svahilan (kaj la anglan) por sia kontribuaĵo, "Kiswahili kama Lugha ya Amani ya Kutunza Mazingira" (proksimume: La svahila kiel pacema lingva medio). Plue, Elisée sendis sian kontribuaĵon ne kiel tekston, sed kiel sondosieron!

Decolonial Subversions do estas faka revuo nekutima: ne nur serioze plurlingva, sed ankaŭ multforma.

La kvieta mondo - Jeffrey McDaniel

Jen provo esperantigi la poemon "The Quiet World" de Jeffrey McDaniel. Post mia tradukaĵo, troviĝas la angla originalo. Bonvolu sendi sugestojn plibonigi la tradukaĵon.

"La kvieta mondo" de Jeffrey McDaniel


Por ke homoj okulumu unu la alian pli ofte,

kaj ankaŭ por trankviligi la mutulojn,

la registaro decidis

porciumi al ĉiu homo precize cent sesdek sep vortojn ĉiutage.


Kiam la telefono sonoras, mi metas ĝin kontraŭ la orelo

sen diri saluton. En la restoracio

mi almontras al la kokidaĵ-nudela supo.

Mi alkutimiĝas bone al la nova vojo.


Noktmalfrue, mi vokas mian foran amantinon,

fiere diras Mi uzis nur kvindek naŭ hodiaŭ.

La ceterajn mi konservis por vi.


Kiam ŝi ne respondas,

Mi scias, ke ŝi jam foruzis ĉiujn siajn,

mi do malrapide flustras Mi amas vin

tridek du fojojn.

Post tio, ni simple sidas telefone

kaj aŭskultas unu la alian spiri.


****

"The Quiet World" by Jeffrey McDaniel


In an effort to get people to look

into each other’s eyes more,

and also to appease the mutes,

the government has decided

to allot each person exactly one hundred

and sixty-seven words, per day.


When the phone rings, I put it to my ear

without saying hello. In the restaurant

I point at chicken noodle soup.

I am adjusting well to the new way.


Late at night, I call my long distance lover,

proudly say I only used fifty-nine today.

I saved the rest for you.


When she doesn’t respond,

I know she’s used up all her words,

so I slowly whisper I love you

thirty-two and a third times.

After that, we just sit on the line

and listen to each other breathe.


McDaniel, J. (1998). The Quiet World. The Forgiveness Parade. San Francisco, USA: Manic D Press. Retrieved from https://www.poetryfoundation.org/poems/49238/the-quiet-world.